2.el ya da kibarca kullanılmış bir motosiklet satın almadan önce herkesin merak ettiği bir soru, O motosikletin daha önce kazaya karışıp karışmadığıdır. Motosiklet kazaları arabalardan farklı olarak tekil kazalar olabiliyor.
Virajda kaçırma veya sabit bir nesneye çarpma oranları arabalardan daha fazla. Dolayısıyla genellikle kazalar motosikletin hasar kaydı durumunu etkilemiyor.
Her motosiklet ufak tefek düşebilir. Durağan halde düşmesi ,kaygan zeminde durağan halde düşürmek veya ufak hızlarda düşmek gibi kazalar her motosikletin başına gelebilirler.
Bizim bahsettiğimiz motosikletin grenaj çizikleri değil.
Motosikletin bütün halde durmasına engel olan sorunlar (şase vs) motosikletin yol tutuşunu sürüş konforunu engelleyen ve tamir edilmesi gerektiği durumlarda size ilerleyen dönemde çok büyük masraflar çıkartan durumları fark edebilmenizi sağlamak. Satın alırken motosikletin var olan durumunu tam olarak değerlendirip ona göre değer biçmenizi sağlamak. Fiziksel işaretlerin yanı sıra kullanırken algılayabileceğiniz işaretlerde vardır.
Peki bir motosikletin kaza geçirip geçirmediğini nasıl anlarız?
-
- Titreyen tekerlekler
- Bükülmüş veya darbeli ön çatallar(Amortisörler)
- Bükülmüş veya yamulmuş gidon
- Ezik veya çizik benzin deposu
- Bükülmüş veya darbeli bir şase
- Büyük Karter ,motor bloğu çizikleri
- Kırık veya çatlamış plastik aksam
- Motosiklet sürerken genel olarak garip bir his
Giriş
Öncelikle motosikletin tüm plaka hasar geçmişini kontrol edin. Eğer motosiklet plaka değişikliği yaşadıysa plakaya bağlı olarak kaza geçmişi görüntülenmeyebilir. Mutlaka şase numarasıyla kontrol edin. Motor numarası ve şase numarasının ruhsat ile aynı olduğundan emin olun.
Bunun dışında tramerde görünmese bile servis bakımlıysa servislerin listelerinde değişen parçalar yazar. Servislerden isteyebilirsiniz. Bu belgeler sizin için bir fikir verebilirler.
Mümkünse potansiyel bir motosiklet satın alırken tüm noktaları kontrol edin. Açık olmak gerekirse bir motosikletin kaza geçirmiş olması, ondan uzak durmanız gerektiği anlamına gelmez ,sadece satın almadan önce hasarın boyunu bilmeniz veya güvenli bir şekilde çalışması için ne kadar para harcamanız gerektiğini bilmeniz gerekir.
Yapabiliyorsanız, potansiyel bir motosiklet satın alırken tüm bu noktaları kontrol etmeye çalışın. Açık olmak gerekirse, bir motosikletin kaza geçirmiş olması, ondan uzak durmanız gerektiği anlamına gelmez, sadece satın almadan önce hasarın boyutunu bilmeniz ve güvenli bir şekilde çalışması için ne kadar yatırım yapmanız gerektiğini bilmeniz gerekir.
Ayrıca satın almayı veya incelemeyi düşündüğünüz motosikletten arkadaşınızda veya çevrenizde varsa daha önceden yakından incelemenizi veya kullanma imkanı yaratmanızı öneririm böylelikle varsa problem arasındaki farkları algılamanızı sağlar. Bu kısım size büyük avantaj sağlar.
Titreyen tekerlekler
Titreyen tekerleklerin anlaşılması ve test edilmesi oldukça kolaydır. Jantlar gerçekten oldukça basit donanımlardır.
Göz muayenesiyle jant yanakları veya jant göbeği konumlarda yamukluk olup olmadığını kontrol edin.
Motosikletin yanında dik durun ve en az 5 metre ileriye elinizde sürün. Bu esnada ön ve arka jantları kontrol edin. Hareket ederken sağa sola sallanma yalpalama veya bir bombe olmamalıdır. Bu varsa orta sehpa veya ikinci bir kişiden yardım alarak bu testi farklı şekillerde yapabilirsiniz.
Jant Yamuklukları olabilir veya bazen görünmeyen şekilde merkezden doğru yamukluklar olabilir ustaların bile zor algıladığı ancak yüksek süratlerde problem çıkartan yamukluklar olabiliyor.
Hafif bir yalpama varsa muhtemelen ön tekerlekte problem vardır. Ancak büyük bir yalpalama varsa, büyük olasılıkla daha sert bir çarpma kazasına karışmış olabilir. Ön tekerlek yalpalamaları , arka tekerlek yalpalarından çok daha yaygındır , çünkü ilk darbeyi ön lastik alır.
İkinci testimizse siz sürerken olacaktır. Sürekli bir “çarpma” sesi fark ederseniz veya düz pürüzsüz yollarda altınızda küçük darbelerden geçiyormuş gibi hissediyorsanız aynı zamanda tekerleklerle ilgili bir sorun olduğu anlamına gelebilir.
Çoğu motosiklet için yeni bir ön tekerlek 100$ ile 1000$ arasında maliyet barındırabilir. Tekerlek değiştirilebilir veya onarılabilir. Tamamen düz olmayan ön veya arka tekerlekli bir motosiklet kullanmak son derece tehlikeli ve tatsızdır.
Ön Amortisör Sorunları
Bu kısım janttan daha fazla önem teşkil eder. Yamulmuş veya oyulmuş ön amortisörler çalıştığı sürece zararsız görünebilir. Ancak sürekli kullanımda probleme yol açabilirler.
Tüm bu sistemler arasında bir denge vardır. Tüm Maşaların düzgün çalışabilmesi için Tamamen düz ve pürüzsüz olması gerekiyor. Metaldeki hafif oyuklar önden kazanın işaretidir. Maşalar düz görünüyorsa birbirlerine paralel olduklarından emin olun. Eğer paralelliklerinde bir sorun varsa buda bir yan etkidir.
Şimdi motosiklete binin ve bacaklarınız arasında dengeleyin. Ön süspansiyon hakkında bir fikir edinmek için aşağı doğru itin.
Ön şokları çıkartmak çok kolaysa, yağ kaybetmiş veya yeniden onarım gerektiriyor anlamına gelir. Eğer çok az hareket ediyorsa buda içinde bir yerde pas birikintileri ya da daha kötüsü bükülmeler yüzünden tüplerin rahat girip çıkamadığı anlamına gelir.
Kötü çalışan bir süspansiyon tüm sürüş zevkini ve güvenliğini öldürür.
Yeni ön boru sisteminin maliyetleri gerçekten inanılmaz düzeyde olabiliyorlar.100$ ile 2000$ dolar arasında değişebilir neredeyse bir motosiklet parasına kadar olan amortisör fiyatları mevcut.
Bükülmüş veya yamulmuş gidon
Kolay anlaşılan durumlar arasında yer alıyor.
Zemin üzerinde Orta sehpa ile motosiklet üzerinde olsun. Dik motosiklet dengededir. Gidonlar ön lastikten tam olarak 90 derece uzakta olmalıdır. Eğer çarpıksa, o zaman ya yere çok sert bir şekilde düştü ya da bir kaza geçirdi.
Yamuk gidon sağlam gidon örneği
Bir terslik olduğunu düşünüyorsanız ve ön maşalar ve tekerlek grubu düzse muhtemelen sadece yeni bir gidona ihtiyacınız olabilir.
Gidonlar çok pahalı parçalar değiller. Yan sanayi parçalardan uzak durmanızı önerebilirim olası ufak tefek düşmelerde veya büyük kazalarda çok daha kolay yamularak/ kırılarak motor üzerinde daha büyük masraflara yol açabiliyorlar. Gidon kırılmasa belki hasarın çoğu gidon üzerinde sönümlenecekken tüm hasarı motosiklete yansıtmış oluruz.
Ezik veya çizik benzin deposu
Büyük benzin deposu darbeleri oldukça belirgindir ve muhtemelen motosikletin kaza geçirip geçirmediğini anlamanın en hızlı yoludur. Tankın üst kısmında büyük bir göçük varsa bu genellikle motosikletin park edildiği yerde üzerine bir şey düştüğü anlamına da gelebilir. Türkiye sokaklarında motosikletine saksı çamaşırlık düşen bir çok kullanıcı var.
Tankın yan taraflarında büyük çukurlar veya çizikler varsa, genellikle motosikletin yan taraftan darbe aldığı anlamına gelir. Tank üzerindeki eziklere veya çiziklere bakarak etkinin şiddeti hakkında varsayımlarda bulunabilirsiniz. Genellikle, minimum çiziklere sahip birkaç ezik varsa , birkaç kere düşürüldüğü veya devrildiği anlamına gelebilir( motosikletler için oldukça olağan durumlardır)
Benzin deposu ezikleri genellikle motosikletin işlevselliğini etkilemezler bu nedenle kritik önem taşıyan listede fazla yer kaplamazlar. Öte yandan motosikletin deposunu büyük ölçüde etkileyen bir kaza geçirdiğini biliyorsanız.
Asıl emin olmanız gereken kısım; diğer yerlerdeki etkisi için iyice araştırmak ve emin olmakta fayda var. Şase demiri gibi noktalara zarar vermiş olabilir.
Tankın üzerinde küçük ezikler ve hatta büyük çizikler varsa, bu beni hiç rahatsız etmiyor. Boyanabilir düzeltilebilir donanımlardır. Satın alırken fiyata yansımayan durumlar varsa bu konuda fiyatta indirim talep edebilirsiniz. Boya ve onarım bedelleri hatrı sayılır paralar ve en az 10 gün motor kullanamamanıza sebep olacaktır.
Bükülmüş veya darbeli bir şase
Bir motosikleti satın alıp almamanız konusundaki en belirgin kısım burasıdır.
Bu atlanmaması gereken en önemli bir kısımdır. Bükülmüş bir çerçeve çok sert bir vuruşa işaret eder. Motosikletin geri kalanında her türlü dalgalanma etkisine sahip olabilir.
Çerçevenin bükülüp bükülmediğini test etmek genellikle zordur, çünkü çoğu kısım tüm mekanik –plastik donanım yüzünden tam görüntü vermez.
Bir onarım olup olmadığını anlamanın en kolay ve verimli yolu kaynak izlerini takip etmektir. Şasenin en zayıf kısımları kaynaklı noktalardır Bu sebeple ilk kaynaklı noktalar hasar görür.
Motosikletin bütünündeki kaynak stillerini ve kaynaklar üzerindeki yıpranma oranlarını kontrol edin. Daha yeni boyanmış yeni kaynaklanmış veya farklı olduğunu düşündüğünüz bir kısımla karşı karşıyaysanız şase üzerinde işlem onarım yapılmıştır.
Deneyebileceğiniz ikinci en verimli test düz kenar testidir. Motosikletin sağ ve sol taraflarına hem ön hem arka lastiğe temas edecek şekilde 2 adet kalas veya düz sert bir cisim yerleştiriniz. Bu iki cisimde sadece motosiklet lastiklerine temas edecek şekilde konumlandırmalıdır.
Ayarlandıktan sonra kalkıp baktığınızda düz bir çizgi oluşturmalıdırlar. Ön-arka arasında var olan bir çarpıklık şasenin yamuk olduğunu kanıtlar.
Çarpık ,tamirli veya bükülmüş bir motosiklet şasesinden şüpheleniyorsanız o motosikleti kesinlikle satın almamanızı öneririm. Çarpık bir şaseyi düzeltmek son derece zordur ve muhtemelen en iyi işlem sonunda bile orijinal hali kadar verimli olmayacaktır. Normalde yönetmelik gereği olası bir trafik kazasında şase yamukluğu ortaya çıkarsa aracın doğrudan perte çıkması gerekir. Çünkü Şase en zor hasar alan ve motosiklet-araba üzerindeki en sağlam parçadır.
Büyük Motor bloğu Çizikleri
Bir motosiklet kazası meydana gelirse, karter veya stator kapağı gibi kısımlar genellikle hasar gören ilk şeylerden biridir. Çünkü genellikle zemine motosikletin diğer parçalarından daha fazla temas ederler.
Bunun gibi küçük çizikler varsa, muhtemelen sadece devrilmiş veya düşmüştür. Bununla birlikte ,bundan daha büyük ve daha kötü çizikler fark ederseniz muhtemelen biraz sürüklenmeli bir kaza geçirmiş olabilir.
Bu çok belirgindir ve herkes tarafından tespit edilebilir. Satın almadan önce dikkat ettiğinizden emin olun.
Zımparalama temizleme boyama yöntemleriyle düzeltilmesi mümkündür Bir saatlik bir çalışma gerektirir veya hangi kısmın hasar gördüğüne bağlı olarak 50-200$ arası bir fiyata 2.el hasarsız olarak bulabilirsiniz. Bu sebep motosikleti almamanız için bir engel değildir. Ancak bu tarz şeyler yüzünden indirim talep edebilirsiniz.
Kırık veya çatlamış plastik aksam
Yine en belirgin durumlardan plastik ve estetik aksamın hasar görmesi kırılması çatlaması durumları olabilir.
Bazı çatlaklar ve çizikler park kazalarında olabilirken daha büyük ve daha dramatik çizikler veya birkaç farklı yerde birbirine karşı tutarlı çizikler fark ederseniz muhtemel kazaya işaret eder.
Bana göre herhangi bir plastik kapaktaki çizikler büyük sorunlar değildir. Ama yine de bakmak için iyi bir işarettir motosikletin yaşadıklarının bir yansıması olabilir.
Tamirli Plastik Aksam
Son dönemde artan parça fiyatlarıyla aynı araba parçaları gibi plastik aksamı tamamen onaran firmalar türemeye başladı. Plastik kaynağı macun boya gibi işlemlerle grenaj parçalarını sıfır gibi hale getirebiliyorlar. Bunları nasıl tespit edebilirsiniz bilemiyorum macun ve boya kalınlık farklarını anlayacak beceriye sahip olmanız gerekir.
Yada hasarlı grenaja sahip bir motosikleti aynı yöntem ile oldukça güzel bir görüntüye kavuşturabilirsiniz. Örnek vermek gerekirse benim Suzuki v-strom motosikletimin bir sağ grenajı ortalama 300$ tamir yöntemiyle bunun maliyeti 50$ civarında olacaktır.
Motosiklet sürerken genel olarak garip bir his
Yukarıda listelenen tüm testleri yaptıysanız gezintiye çıkın.
Motosikleti sürerken tekerleklere, gidona ve motosikletin dönerken , dururken, hızlanırken ve kasislerden geçerken nasıl tepkiler verdiğine dikkat edin. Mümkünse daha yüksek hızlarda test edin.
Motosikletle ilgili genel hisleriniz nedir?
Burada bahsettiğim kısım hızlanma ve motor kısımları veya motor sesleriyle ilgili değil bunları da tabi ki dikkate alacağız. Ama bizim şuan bahsettiğimiz daha çok yönlendirme ve yol tutuş üzerine.
Düzgün hareket ediyor mu ? Sürerken anormal bir hissiyatınız var mı? Başa çıkmak zor mu veya size bir huzursuzluk hissi veriyor mu?
Motosikletin tamamına bakmış olsanız ve üzerinde herhangi bir kaza belirtisi fark etmemiş olsanız bile, motosikleti sürdüğünüzde doğru hissetmediğinizi fark ederseniz bu altıncı bir his olabilir. Tavsiyem “ Satın almayın “ Bunun gibi bir satın alma işlemine karın ağrısı hissiyatıyla gitmek yatırım ve güvenlik sorunu.
Bir motosikleti sürerken olabildiğince rahat hissetmek istersiniz, bu da kontrolün %100 ü sizdeymiş gibi hissetmeniz gerektiği anlamına gelir.
Ayrıca Diğer yazılara da göz atabilirsiniz