Merhabalar her motosiklet kullanıcısının motosiklet sürmek haricinde bilmesi gereken en temel bilgilerden biriyle ilgili konuşacağız.
Motosiklet Yağ Seviyesi Kontrolü nasıl yapılır
İster 1950 model bir motosikletiniz olsun ister fabrikadan daha dün çıkmış olsun. Yıllardır temelde iki çeşit kontrol var.
- Azınlık sayılabilecek bir kesimde motor bloğu üzerinde bir yağ kapasite göstergesi vardır.(100 modelden 20 sinde ) Ayrıca genelde 600cc üzeri motor blokların da daha sık rastlanırlar.(Özellikle Suzuki grubunda)
- Motor bloğu üzerinde yağ göstergesi yoksa yağ dolum kapağında-çubuğunda , yağın kapasitesini gösterecek kapasite çizgileri olur.
Bu iki yöntem haricinde bir yöntem yok. Blok üzerinde ki yağ göstergesinin elbette büyük avantajı var.
-Bakmayacağınız varsa bile orta sehpada bazen dikkanizi çekebiliyor önlem alabiliyorsunuz.
-Elinizi kirletme veya yağ çubuğunu kurulama gibi dertleriniz yok.
Bunun dışında her iki yöntemde aynı alt yapıyla çalışıyor.
Yağı Ölçmeden önceki hazırlıklar
-Motosiklet dik bir açıda ve düz bir zeminde olmalı
-Eğer motosiklet soğuksa en az radyatör tesisatı 60 derecelere gelecek kadar yani aşağı yukarı 5-10 dakika rölanti de çalıştırılmalı veya birkaç kilometre kullanılmalı. Eğer motosiklet sıcaksa da park süresi geldiği yola ve sıcaklığa bağlı olarak yağ çökene kadar beklenilmeli minimum 3-5 dakika. Açıkçası 1 saat beklemekle 10 dakika beklemek arasında çok bir fark yok çünkü sıcak yağ zaten su gibi aşağıya iniyor.
Yine de ben kendi prensibim olarak motosiklet neredeyse el yakmayacak sıcaklığa gelene kadar bekleyip öyle ölçmekten yanayım. Bunda da beklenilen süre hava sıcaklığına motor hacmine metal hacmine göre değişir.
Aynı mesafe kullanılmış aynı sıcaklıklarda park edilmiş 150cc bir motosiklet 20 dakikada el yakmayacak sıcaklıklara düşebilir 600cc motosiklet 2 saat sonra halen sıcak olabilir.
Peki ya sonra
Motosikleti düz bir konuma park ettiniz ve ölçüm için ideal sıcaklıkta koşullar ölçüm için uygun.
Yağ seviyesi göstergeli motosiklette yağ ölçümü
Orta sehpanız varsa ve düz olduğuna inandığınız bir orta sehpa kullanıyorsanız motosikleti orta sehpaya alarak göstergeyi takip edebilirsiniz. (sehpaya aldıktan sonra bir kaç dakika beklenilmesi tavsiye edilir. )
Orta sehpanız yoksa yada var olan benim ki gibi biraz yamuksa motosikletin ağırlık merkezini ön/arka/yan dengesini bozuluyorsa motosikleti sehpaya almadan el ile 90 derece yani dik tutmak suretiyle göstergeyi kontrol edebilirsiniz.
Bu yapmanın da bir kaç yolu var. birincisi hem kendiniz dik tutup hem göstergeye bakmanız. Motosikletin ağırlık merkezini kaçırmadığınız sürece diziniz gibi büyük kas gruplarıyla bunu yapmanız mümkün (ben alıştım)
Daha basiti ise 2.bir kişiden yardım almaktır. kişi gidondan veya herhangi bir noktadan tutmak suretiyle motoru dik tutarken siz göstergeye bakarsanız.
Eğer o anda bu ikisi de mümkün değilse motosikletin gidonunu düz bir duvar veya sütun tarzında beton bir nesneye yaslayarak düz durmasını sağlayabilirsiniz. (Yarış bisikletlerinde yan ayaklık gibi ağırlık yapacak nesneler olmazlar.(duvara yaslama metodu aslında çok yaygın bir metottur..) Ormanda v.s yerler ıslaksa motosikletin ayaklıkları yerine sağlam bir ağaca motosiklete zarar vermeyecek şekilde yaslanma yöntemini sık sık kullanırım. (Tek püf noktası motosiklet viteste olsun ki fren etkisi yapsın kaymasın )
Yağ Çubuğu ile Yağ durumu kontrolü
Göstergeden pek farklı değil Düz bir zeminde olması veya orta sehpada olması kuralları devam ediyor. Ve tabi ki ideal sıcaklık
-Yağ çubuğunu çıkartıyoruz. Çıkartmak için ; her civata gibi saat yönünde sıkılır saat yönünün tersine gevşetilir.
-Yağ çubuğunu siliyoruz ardından tekrar batırıyoruz. Batırdıktan sonra gevşetme hareketiyle tekrar bir tam tur yapıp çıkartıyoruz.(saat yönünün tersine bir tur)Bunu yapma sebebimiz yağ çubuğunun her noktasına eşit şekilde temas etmesi ve doğru ölçüm yapabilmemiz.
Peki neden yağ çubuğunu vidalamadan ölçüyoruz? aşağıdaki görselde cevabı var.
Yağ seviyesini yorumlamak
Sonuçlar elimizde ne anlamalıyız.
Yağ eksiltmek ne anlama geliyor konusuna girersek çıkamayız ama kısacası Yeni düşük kilometreli bir motosikletin pek yağ eksiltmemesi gerekir. Ama belirli bi yaştan kilometreden sonra belirli bir oranda yağ eksiltmesi normal kabul edilir. İsterseniz dünyanın en bakımlı motosikleti olsun fark etmez.
Belirli bir aralığa kadar yağ eksiltmesi normal kabul edilir o aralığın dışındaysa tehlikelidir. Yağ kaçağı veya silindirlerde aşırı aşınma olduğu anlamı çıkabilir.
Özellikle 2.el bir motosiklet sahibi olduysanız motosikletin huyunu suyunu anlayana kadar sık sık 300-500 km de bir yağ durum kontrolü yapmak her bilinçli kullanıcının uygulaması gereken bir perhizdir.
Gelelim yorumlamaya
Yağ çubuğu veya yağ göstergesi yağın tamamının yüzdesini Doğrusal olarak ifade etmez.
Daha basit anlatabilirsek Yağ çubuğu tam doluysa yağ seviyesi tam doludur. Ama yağ çubuğunda yağ seviyesi orta seviyelerdeyse bu yağın %50 dolu olduğu anlamına gelmez.
Yağ göstergeleri ortalama %100 ile %60 lik kısım arasını ifade ederler.
Yani 1 litre yağ kapasiteli bir blokta Yağ çubuğunun %50 göstermesi yağın 300 ml civarında eksik olduğunu ifade eder.
2.5litrelik bir blokta da ortalama 600ml civarını ifade eder.
Bunu niye anlatıyoruz yağın %50 si eksik çıktı 1litrelik bloksa gidip direk 0.5lt eklemeyin diye…
Yağınız eksik çıktıysa
Dediğimiz gibi belirli bir oranda yağ eksiltmesi normaldir. Hemen Panik yapmayın.
Türkiyenin en çok yağ tüketmesiyle anılan 4 zamanlı motosikletinden birine sahibim.
2014 yılında sıfır sahip olduğum honda cbf 150 ilk 15-20bin km ye kadar hiç eksiltmedi sayılır.
20 binlerden sonra sabit olarak 1000/km 0.2lt civarında eksilmeye başladı. Sürekli yüksek devir uzun yol kullanılırsa 1000km/ 0.35lt ye kadar eksiltebiliyor. Ben yağın ne zaman ne kadar eksik çıkacağını ne zaman bakmam gerektiğini biliyorum zamanla tecrübe ederek pratikleştim. Eğer yağın koruma özelliği kaybolursa azalma miktarı daha da artar.
Örneğin kalkıp 1000km de 0.4lt eksiltiyor olsa 0.4litre yağ ekleyeceğime direk yağını değiştirir sıfır koyardım. Bazı kullanıcılar 1000km 0.5-0.6lt eksiltmesine kadar şahit olmuşlar.
Yegane sebebi motosikleti kullanılmaması gerektiği şekilde kullanmalarındandır.
Trafikte cbf kullanıcılarını gözlemleyin.. Motosikletin gücü yeterli gelmiyor diye 4-5 binde değiştirilecek vitesi kalkıp her daim 8 bin de değiştirirlerse yağ da yakar subapta keser her şey olur.
Bir ara çok dalga geçiyorlardı cbf de hiç yağ değiştirmeye gerek yokmuş sürekli yağ yaktığı için ekleye ekleye kullanmaya devam ediyorlarmış falan diye 😀
2. motosikletim olan suzuki v-strom dl650 şuanda 132 bin kilometrede. 88binden beri bende. Onun yağ değişim aralığı geniş 5.000km de bir değiştiriyor genelde. Ancak ben sıkıştırma miktarıma kullanım şeklime veya koyduğum yağa göre daha erken değiştirebiliyorum. Yağ eksilmesi olarakta ortalama 3bin kmde 0.5lt oranında bir eksiltme yapıyor tek yağ eklemesiyle genelde işi bitiyorum.
Özellikle rüştünü ıspatlamış yani senelerdir piyasada olan modellerse kaç bin kilometrede ne kadar eksilteceği daha önce kullanıcılar tarafından tecrübe edilmiştir forumları okuyarak az çok bilgi sahibi de olabilirsiniz.
Önemli not
Her yağın markasına göre özellikleri fark ettiği için eksiltme oranı artabilir veya azabilir. Ya da 10w 40 yerine 15w/50 gibi bir yağ kullanırsanız daha kalın olacağı için eksiltme azalabilir ama bu motosikletiniz için sağlıklı olacağı anlamına gelmez. Kulaktan duyma tavsiyelerle değil kullanım klavuzuyla hareket ediniz.
Kötü motor yağı yüzünden motor bloğuna zarar veren otomobil-motosiklet kullanıcısı sayısı oldukça çoktur(Örneğin bizim arabamıza motülün sahte motor yağı denk geldi. bmw grubuna özel Wanos denen 2 parçayı bozmuş 8 bin liralık olduk motor aslında şanslıydık motorun tamamen kilitlenmesi an meselesiydi)
Bazı arabalarda şöyle bir durum var 100.000km ye kadar şu yağ 100binden sonra daha kalın bir yağ kullanabilirsiniz deniyor. Ama bunu diyen kim o arabanın üreticisi?
Hangi yağ seviyesi Tehlikelidir ?
Maksimum veya minimum çizgisi arasında bir yerdeyse motosiklet için hayati tehlike içermez. Minimuma kadar yolu var. Müsait olduğunuzda benzinlik veya parçacılardan tedarik ederek yağ ekleyebilirsiniz.
Ben sele altımda 300ml küçük plastik şu şişelerinden birinde her daim kullandığım yağdan bulunduruyorum.
Motosikletini seven bir kullanıcı ihtiyaç duymadan önce duyabileceği her şeyi tedarik eder. Kısacası evde her daim kullandığınız yağdan en az 1 litre bulundurmanızı önerebilirim. Motosiklet arabaya benzemez her daim usta yolunu tutmanıza gerek yok bir çok temel bakımı kendimiz halledebiliriz.
Motosiklete Yağ eklemek
Bir çok kullanıcı nedense bundan çekiniyor. Yağsız çalışmasındansa iyi kötü araba yağı-motosiklet yağı farklı viskozitede yağ koymanız bile daha hayırlıdır.
Geçmiş dönemlerde dünya genelinde Türkiye olarak düşünmeyin. köy yollarında bozulan boksor motor bmwlerin motor yağı yerine zeytinyağı doldurup çalışma hikayeleri bile var.
10w40 yağ kullanıyorsanız acil bir durumda illa ki aynı model marka yağ koymanıza gerek yok bulduğunuz en uygun yağı koyabilirsiniz. Eğer koyduğunuz yağ normalde koymanız gerekenden çok uzak bir yağ ise müsait olduğunuz en kısa zamanda sıfırdan değiştirmeniz tavsiye edilir.
motora Yağ Nasıl eklenir?
Yukarıda belirttiğimiz gibi çizginin yarım olması yarım dolu olduğu anlamına gelmez. Yağ kademe kademe eklenir 50ml-100ml gibi küçük aralıklarla eklenir. çok eksikse hadi 200ml bir anda koyarsın ama kalkıp direk 300-500ml dolduramazsın.
Bir çay bardağı ortalama 100ml su alıyor. az bir miktar olmadığı oradan anlayabilirsiniz.
Fazla yağı tahliye etmek yağı doldurmak kadar kolay olmaz. hem de yağ ziyan olmuş olur.
Motor yağının durumunu anlamak
Yağ çubuğuna gelen yağın kokusundan elinizdeki akışkanlığından veya göstergenin içindeki yağın görselinden birazda olsa yorum yapmak mümkündür.
-
- Sol grup ideal renkler sağ grupta artık kullanım ömrünü tamamlamış olduğu anlamına gelir.
- En sağdaki ise idrar kana karışmış demektir yani soğutma sistemi ile yağ sistemi arasında bir yerde karışma durumu var. Conta yanmış olabilir veya bir arıza olabilir.
Ömrünün sonuna yaklaşmış bir yağın rengi.
Bizim yağ çubuğumuz arabalar gibi metal değil genelde plastik oluyor çıkan yağı beyaz bir peçete veya rengini belli edebilecek bir yere silerseniz yine az çok yorum sahibi olursunuz.
Ama bazen bu renk yanıltır bazı motosikletler yağı koyar koymaz karartıyorlar. Bunu da bilin.
Mesela o motulun en meşhur 7100 kırmızı yağı konduktan 500 bilemedin 1000 km sonra kırmızılıktan eser kalmıyor.
Yağın durumunu aslın da renkten ziyade viskoziteden ve kokudan anlayabilirsiniz. Ömrünü tamamlaya yaklaşan yağ elinizde yağ gibi kaymaz su gibi kayar ve hafif yanık bir kokusu vardır.
Kapanış
” İyi motor yağları çok pahalı ya” “yağ değişim zamanı 300-500km geçsin bir şey olmaz” deyip her gün orda bur da yemeğe tütüne kahveye 100liradan fazla para harcayan arkadaşlara selam yolluyorum.
Sanırım bu konuyla ilgili söyleyebileceklerimiz şimdilik bu kadar dilerim faydası olmuştur.
Yorumlarınızı bekleriz Keyifli ve bakımlı sürüşler dilerim.
Gerçekten çok detaylı ve muazzam anlatım olmuş. Teşekkür ederim.
Bir bilgilendirme ancak bu kadar güzel olabilir çok teşekkür ediyorum Atakan bey
Değerli paylaşımlarınız için çok teşekkür ederim. Motosiklet ve Otomobil yağı arasındaki fark Benim de merak ettiğim bir konuydu detaylı bir şekilde ele almışsınız teşekkür ederim.
Güzel bir yazı keyifle okudum motosiklet hakkında bilgi sahibi birisinden duymak güzel. Yazının sonunda Vstrom görmek de bir GSX kullanıcısı olarak beni mutlu etti 🙂 Emeğinize sağlık.
Ben bir cbf kullanıcısı olar emekleriniz ile bu verdiğiniz değerli ve temel sayılabilecek bilgiler için size teşekkür eder keyifli, kazasız belasız sürüşler temenni ederim
Tekerinize taş değmesin
ALLAH sizden razı olsun.