Herkese selamlar geçtiğimiz aylarda motosikletimin bir kaç defa zor çalıştığını fark ettim. Uzun süreli park halinde kalması gibi sebeplere bağladım.Sonrasındaysa Motorun elektriksel bir sorunu olabileceğine pek ihtimal vermesemde ölçmeye karar verdim.
Kısaca başlamak gerekirse aşağıdaki paylaştığım yazılardan başlamanızı önerebilirim.
Motosiklet Şarj sistemi Nasıl çalışır? Arızaları nasıl tespit edilir?
Yukarıdaki yazıyı okuyarak arıza tespiti arıza ölçümü hakkında teorik bilgiye fazlasıyla sahip olabilirsiniz.
Giriş
Böyle bir konudan şüpheleniyorsanız. İlk yapacağınız şey aküye erişmek ve voltmetre yardımıyla akünün durumunu ölçmek.
Örneğin Benim Motorumda marşa basılı olmasına rağmen çok çok az bir voltaj yükselmesi yaşanıyordu. Buda bana konjektörün değil sargının az elektrik ürettiğini sargıda bir problem olduğunu düşündürdü.
Gerekli Takımlar
-
- t25-27-30-T45 E12 3/8 veya 1/2″ lokma lokma kolu uzatmaları vs.
- Pense maket bıçağı tornavida çekiç gibi temel atölye ekipmanları
- Bez cırt kelepçe gibi sarf malzemeleri
- Toplarken Tork anahtarı
- Yan kapak contası yada benim gibi contayı satın alıp keserek conta yapmak.
- Bence Mutlaka yeni civata temini
- Yedek parça temini yada onarılması
Parça Temini
Aslında sök-taktan ziyade zor olan kısım burası.
İnternette araştırdığımda genel olarak stator sargısının problem çıkarttığını gördüm. Bazı durumlarda konjektör bozulup statoruda yakabiliyor.Ama ben kumarımı doğrudan stator üzerine oynadım.
Yan sanayi almak asla istemiyordum. Bmw borusana sorduğumda sıfır güncel parça fiyatının 900€+kdv olduğunu konjektöründe yanlış hatırlamıyorsam 300€ civarı bir fiyat olduğunu söylediler.
Önümde iki seçenek kaldı. ya çıkan stator sargısını bobinajcıda sardırmak. Yada iyi kalite yan sanayi bulmak.
Bende parçayı wemoto.com ( ingiltere sitesinden ) buldum. 200£ civarı bir fiyata geliyordu. Oradan ingilterede oturan bir arkadaşımın adresine satın aldım. Kendisinin 1.5 ay kadar tr ye gelmesini bekledim :))
Almışken üst kapak contası amortisör toz kapağı ve keçesi stator sargısı gibi bir çok parçayı satın alıp kenara attım.
Zamanı olmayanlar yada yurtdışı kaynağı olmayanlar bobinajcılarda statoru sardırabilirler. İnsan sargısı makine sargısı kadar hatasız olmadığı için açıkçası ben tercih etmiyorum. Yolda kalmak daha pahalı. Bir kere yolda kalsak misliyle çıkıyor o paralar.
Giriş
Dişli kapağını sökerek başlayabiliriz.3 adet işaretlediğim civataya sahip.
Varsa koruma demiriniz ki vardır diye düşünüyorum. T45 lokma ile sökebilirsiniz.
Yine koruma demirinin alt civatası e torx dediğimiz alman mühendisliği harikası. Dip not Benim motorum daha önce sağ tarafa düşmüş. Düşerkende demirin civatasını yamultmuş.
Sökerken çok dikkat etmeme rağmen malesef kırıldı.( bunun için ayrıca torna ve torna masrafı çıktı) Mesela bu olay hiç tahminimde olmayan bir olaydı sökerken yaşadık.
Konjektörün ve soketlerin sökülmesi
Cırtları kesip kabloları takip ederek dikkatlice ayırıyoruz.
Aşağıda daha detaylı bir görsel var
Üstteki görselde kapağın çıktığı haliyle görsel var ama biz kapak sökümünden akışımıza devam edeceğiz.
Kapak sökümünde görsel çekmemişim. Kısaca bahsetmek gerekirse.
Yanlış hatırlamıyorsam T27 yada t30 torx gerekiyordu. Klavuzda yazana göre zaten 10-12nm torkla sıkılmışlar dolayısıyla tornavida vida yada torx allen ile açılabilir. Benim tavsiyem civata uçlarını yememek için kaliteli bir uçla tornavida yada lokma ucu ile sökülmesi.
Hepsini kademeli olarak sökülmeli gevşeterek parça parça sökebilirsiniz. Son olarakta plastik bir çekiç yardımı ile farklı bölgelerden vurarak contadadan ayırabilir ve kuvvetli bir çekimle elinize alabilirsiniz( içerisinde mıknatıs olduğu için kuvvetli bir yapışıklık söz konusu)
Söküldüğünde problemle karşılaşmış olduk. Bobinajın emaye kaplamaları 17 yılın ve 100bin kilometrenin altından yanmışlar.
İngiltereden satın aldığımız yeni stator sargısı athena marka çinde üretilmiş ve oem kodu kutuda yazmakta.
Conta Konusu
Ölçüleri aldım. Ve buna uygun ölçüde bir conta satın aldım.(5$ civarında bir para ödedim türkiyede)
Şablon çıkartıp contayı kesmek yaklaşık 6-7 saatimi aldı diyebilirim çok hassas ve çok kolay kırılabiliyor. Eğer vaktiniz ve becerinize güveniyorsanız conta yapabilirsiniz. Yoksa bu işi yapan contacılar var. veyahut orjinal kesim bir conta satın alabilirsiniz. Ancak maliyetleri 100$ civarına kadar cıkabilir. Youtubede klingirit conta kesimi şeklinde aratırsanız bir çok video bulabilirsiniz.
Kapağı çok ince zımparayla güzelce temizlemeniz gerekiyor leke kalmasın. ama derinede girmeyin asla.
Eski sargı sökülüp yeni sargı oturtuluyor.
Kablo Çıkış noktasına sıvı conta sürülerek işkence ile sıkıştırılıyor 24 saat kurumaya bırakıyoruz. Sağ tarafta elimle kestiğim contayı görmektesiniz.
Yeni sargının ortasındaki civataların sıkma torku;10nm Hepsini eşit ve boşluk alarak sıkın.
Kabloları tutan yıldız civataların sıkma torku 6nm
Civatalara locktite orta sert vida yapıştırıcısı uygulayın servis manuelinde böyle yazıyor. ben locktite 243 kullandım.Onu tavsiye ederim.
Contamız ve civata saplamaları
Motor yüzeyini temizledik. içine toz kaçmaması için bez koyarak milim milim temizledik. Görselde koruma demiri ve soldaki dişli kapağı takılı ve yakın bunları kaybolmaması için takmıştım. Kapağı oturturken bunları sökmeniz gerekiyor.
Koruma demirinide normalde bir çok kullanıcı sağlı sollu tamamen söküyor. Ancak ben sağ tarafta kırılma durumunu yaşadığım için aynı riski sol taraftada almadım. baktım sökebiliyorum koruma demiri kısmına hiç bulamadım.
Kapağın takılması
Arkadaşlar fotoğraflarla bu işin zorluğunu anlatmak mümkün değil ancak motorun ortasında mıknatıs olması sebebiyle kapağı contaya zarar vermeden civatalarıda tam denk getirerek kapatmak gerçekten biraz zorluyor.benim bir 5 denememi aldı. Contaya zarar vermekten çok korktum. hatta pes etmek üzereydim son denememde taktım diyebilirim.
Kapağın Torklanması
Bu işin zor kısımları aslında yok. Sadece dikkat edilmesi gereken kısımlar var tüm parçaları düzgün takmak ve düzgün torklamak.
Kapaktaki civataları sıkma torku 12nm. Çapraz ve eşitleyerek hepsini sıkmanız gerekiyor.
Yine benim yaşadığım sorunlardan biri şu
Hepsini aynı şekilde sıkmama ve torklamama rağmen bir tanesi kırıldı. İnanın çok dikkat ettim yani kırılması imkansız. Baktığında tork anahtarıda kullanıyorum. Daha sonrasında araştırdığımda ve bmw ustalarına sorduğumda çoğu bmw araba dahil böyle noktalardaki civataların her sökümden sonra değişmesi gerektiğini öğrendim. Zaten civatayı elinize aldığınızda malzemede bir incelik bir farklılık hissedeceksiniz.
Aynı torx olmak zorunda değil anahtar bağlı paslanmaz çelik uygun kalınlık ve uzunluktaki vidalardan faydalanabilirsiniz. Şimdi ki aklım olsa öyle yapardım. Yada benim gibi yol gösteren biri olsa dikkate alırdım.
Şimdi kırık konusuna gelirsek sızdırma yapmadı o yüzden o kırık civataya müdahale etmemi gerektirecek bir durum yok.Ama gönül isterdiki keşke kırılmasaydı gerçekten.
Bonus bölüm Voltmetre
Daha önceden çekili bir enerji hattı vardı zaten motorumda ben buradaki çakmaklığı voltmetreli type c çıkışlı bir şarj aletiyle değiştirdim. Hem düzenli voltaj takibi hemde daha hızlı bir şarj için. Voltmetrede tavsiye ederim herkese.
Takıldığınız yerler için benimle iletişime geçebilirsiniz.
Keyifli çalışmalar
Ayrıca videolu anlatımdada bu arkadaştan yardım aldım videosunu izleyerek yaptım bu işleri haberiniz olsun.